Çocuklarda Hipertansiyon
Hipertansiyon yüksek tansiyondur. Kol veya bacakta bir manşon ile ölçülen kan basıncı, çocuğun cinsine, yaşına ve boyuna göre beklenenden yüksekse, hipertansiyondan şüphelenilir. Hipertansiyon teşhisi için doktorun ofisinde farklı günlerde üç tansiyon ölçümü gereklidir. Hipertansiyonun nedenini belirlemek önemlidir. Fizik muayene, idrar ve kan testleri, EKG ve EKO yapmak gerekebilir. Böbrek hastalığı, çocuklarda hipertansiyonun en sık nedenidir. Çoğu zaman, diğer aile bireyleri yüksek tansiyona sahip olabilir, bu durum hipertansiyon geliştirme eğiliminin kalıtsal olduğunu göstermektedir.
Yetişkinlerde kalp sorunları ve felç için bir risk faktörü olarak hipertansiyonu düşünebilirsiniz. Bununla birlikte, çocuklar ve hatta bebekler de hipertansiyona sahip olabilir. Araştırmalara göre hipertansiyon, okul çağı çocukların %10- 15′ ini etkiliyor. Yetişkinlerde olduğu gibi, obez çocuklarda hipertansiyon olma olasılığı daha yüksektir.
Çocuklarda hipertansiyon, genellikle kalp veya böbrek hastalıkları gibi başka nedenlerden (sekonder hipertansiyon) kaynaklanır. Örneğin, hipertansiyon, kalpten çıkan ana damarın (aorta) doğuştan olan darlığının (aort koarktasyonu) ilk bulgusu olabilir.
Hipertansiyon, bilinen başka bir neden olmadan da (esansiyel /primer hipertansiyon) ortaya çıkabilir. Bunun daha büyük çocuklarda, gençlerde ve yetişkinlerde ortaya çıkması daha olasıdır. Bu hipertansiyon tipi genellikle ilaçlara iyi yanıt verir, ve egzersiz ve diyet gibi yaşam tarzı değişiklikleri iyileşmeye yardımcı olur.
Çoğu çocuğun ebeveynlerinden biri veya her ikisinde yüksek tansiyona sahip olabilir. Bu ebeveynlerin çocukları da yüksek tansiyon geliştirme açısından daha büyük risk altındadır, dolayısıyla izlenmeleri gerekir.
Obezite çocuklarda yüksek tansiyona katkıda bulunur. Çocuğunuz fazla kiloluysa, çocuğunuzun kilo vermesine yardımcı olmak çocuğun sağlığı için önemlidir. Yüksek tansiyon, erişkin yaşlarda kalp krizi, felç ve diğer kardiyovasküler hastalıkları açısından önemli bir risk faktörüdür.
Belirtileri:
Yüksek tansiyon genellikle hiçbir belirti göstermez, doktorunuzun muayenesi sırasında ölçtüğü yüksek kan basıncı ilk bulgu olabilir. Çocuklar için normal bir kan basıncı değerleri çocuğun yaşına, cinsiyetine ve boyuna bağlıdır. Çocuk doktorunuz veya başka bir doktor çocuğunuzun kan basıncını kontrol ettiğinde, ölçümlerin bu faktörlere göre normal bir aralıkta olup olmadığını sorabilirsiniz.
Genellikle, üç ayrı zamanda yüksek tansiyon ölçümü, çocuğunuzun doktoru tarafından değerlendirmesini gerektirir. Bazen muayene sırasında huzursuzluk ve endişe, kan basıncında bir artışa neden olabilir ve bu gerçek hipertansiyonu yansıtmaz. Bu duruma “beyaz önlük hipertansiyonu” denir (birçok sağlık çalışanı tarafından giyilen önlüklerden türetilen bir terim). Değerlendirme süreci fiziksel bir muayene, kan ve idrar analizi ve yüksek tansiyonun nedenlerini belirlemeye yardımcı olabilecek non-invaziv kalp testlerini içerir.
Bazı çocuklarda (özellikle küçük çocuklarda) böbrek sorunları, gençlere kıyasla küçük çocuklarda yüksek tansiyonun en sık nedeni olduğu için böbrek fonksiyonları mutlaka değerlendirmelidir. Böbrekler, kan basıncının en önemli düzenleyicilerinden biridir, bu nedenle böbreklerle ilgili sorunlar yüksek tansiyona neden olabilir.
Prognoz ve Komplikasyonları:
Çocuklarda yüksek tansiyon kalbimizi ikincil olarak etkileyebilir. Herhangi bir kas gibi, yüksek bir tansiyona karşı daha çok çalışması gerekiyorsa, kalp kası kalınlaşır. Sol ventrikül hipertrofisi denen bu durum, hipertansiyonlu çocuk ve genç yetişkin hastaların %80′ inde saptanabilir. Hipertansiyon ayrıca erken koroner kalp hastalığı ve felç gelişme riskini de artırabilir.
Tedavisi:
Çoğu genç hastada görülen hafif yüksek tansiyon, kilo kaybı, tuz alımının azaltılması ve egzersiz eğitimi ile kontrol edilebilir ve hatta düzeltilebilir. Bu yaklaşımlar, her hastanın ihtiyaçlarına göre planlanabilir.
Bazen hipertansiyonu kontrol altına almak için ilaç vermek gerekebilir. Pek çok anti-hipertansif ilaç türü vardır ve doktorunuz çocuğunuz için en iyi olanları seçecektir. Bu ilaçlar çocuklar tarafından genellikle çok az yan etki ile çok iyi tolere edilirler.
Yüksek tansiyon, ana vücut arterinin daralmasından (aort koarktasyonu) kaynaklanıyorsa, balon anjioplasti, stent yerleştirme veya ameliyat yapılarak tedavi edilebilir. Aort koarktasyonu için başarılı bir ameliyattan sonra bile, çoğu insan yüksek tansiyona sahip olmaya devam edebilir, ancak bu genellikle ilaçlarla kolayca tedavi edilebilir.
Çocuğunuzun hipertansiyonunu kontrol etmek için ilaçlara ihtiyaç duyuluyorsa, çocuğunuzun bu ilaçları düzenli olarak alması kan basıncı kontrolü sağlamak için çok önemlidir. Bununla birlikte, düzenli egzersiz ve sağlıklı beslenmeye de devam edilmelidir.